Uprawnienie do zachowku powstaje wówczas, gdy spadkodawca sporządził testament i powołał do dziedziczenia osoby spoza kręgu najbliższych krewnych (a więc pominął te, którym ustawowo należy się spadek).

Wysokość zachowku to połowa tego, co dana osoba dostałaby, gdyby była uwzględniona w testamencie. W sytuacji, gdy uprawniona osoba jest małoletnia albo trwale niezdolna do pracy, to otrzymuje ona 2/3 tego udziału. Na ogół zachowek wypłacany jest w formie pieniężnej.

Prawo do zachowku

Do roszczenie o zachowek prawo spadkowe upoważnia dzieci, wnuki, małżonka oraz rodziców spadkodawcy. Osobom tym przysługuje prawo do żądania od osób powołanych w testamencie sumy pieniężnej stanowiącej równowartość przysługującego im zachowku.

Co do rodziców spadkodawcy, są oni uprawnieni do zachowku, gdy spadkodawca nie miał dzieci, a wnuki z kolei zyskują to prawo tylko w przypadku, gdy dzieci spadkodawcy już nie żyją lub zgodnie z art. 1011 - dzieci te zostały wydziedziczone.

Kto nie dostanie zachowku 

Do zachowku prawa nie mają osoby takie jak małżonek, gdy spadkodawca wystąpił o rozwód z winy małżonka; osoba, która na mocy umowy zrzekła się dziedziczenia; osoba, która odrzuciła spadek (czyli nie chciała dziedziczyć i dostać spadku); osoba, która została uznana za niegodną dziedziczenia; osoba, która została wydziedziczona.

Zachowek przed śmiercią spadkodawcy 

Zachowek może zostać pozostawiony osobie uprawnionej do niego jeszcze za życia spadkodawcy - w postaci przedmiotów lub pieniędzy. Osoba, która została obdarowana po śmierci spadkodawcy i domaga się zapłaty zachowku, musi wówczas zaliczyć do wartości tego zachowku otrzymaną za życia spadkodawcy darowiznę.