Oszczędzanie nie jest jednak domeną Polaków. Z badań Fundacji Kronenberga wynika, że zaledwie 8% naszego społeczeństwa deklaruje, że regularnie oszczędza, a ponad połowa z nas przeznacza wszystkie swoje dochody na bieżące potrzeby. Od czasu do czasu pieniądze odkłada natomiast 35% z nas. Co więcej, spadł odsetek osób, które uważają, że warto oszczędzać Przed rokiem wynosił on 67%, a obecnie 61%. Wyniki badań są tym bardziej niepokojące, że w przyszłości wiele osób czeka bardzo niska emerytura.

Ponadto cały czas popularne jest trzymanie pieniędzy w tzw. „skarpecie”, w ten sposób oszczędności przechowuje 9% osób. Są to najczęściej osoby starsze, po sześćdziesiątym roku życia. Niestety tylko 13% Polaków deklaruje też, że oszczędza na emeryturę.

Odwrócona hipoteka nie pomoże

Już teraz sytuacja finansowa seniorów przedstawia się źle, a nie możemy spodziewać się jej poprawy w przyszłości z powodu czynników, które wpływają negatywnie na system emerytalny. Są to problemy demograficzne, wydłużenie długości życia oraz stosunkowo niski wiek emerytalny. Z danych Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) wynika, że w 2011 r. średni relatywny wskaźnik ubóstwa w krajach Unii Europejskiej wyniósł 11,7% dla osób w wieku 66-75 lat oraz 16,1% dla osób w wieku powyżej 75 lat. Dane te uwzględniają także Polskę. Już teraz emeryci, którzy nie dysponują finansową „poduszką” bezpieczeństwa poszukują więc alternatywnych sposobów na dodatkowy zastrzyk pieniędzy. Możliwe, że w przyszłości będą czekały nas bardzo niskie emerytury i jeśli nie zaczniemy odpowiednio wcześnie oszczędzać być może będziemy musieli skorzystać z tzw. odwróconej hipoteki. Dla wielu osób będzie to jedyne rozwiązanie ponieważ w czasie, gdy jesteśmy czynni zawodowo przyzwyczajamy się do odpowiednio wysokiego standardu życia.

Sposób ten nie jest jednak dobrym antidotum na brak oszczędności – Odwrócona hipoteka polega na tym, że emeryt w zamian za oddanie prawa do mieszkania otrzymuje tzw. dożywotnią rentę od instytucji z którą podpisujemy umowę. Problemów jest jednak kilka – po pierwsze renta nie jest wysoka i suma łącznie wypłaconych należności wynosi zaledwie 25-30% wartości nieruchomości oraz co istotne, spadkobiercy, czyli dzieci lub wnuki tracą do niej wszelkie prawa. Ponadto brakuje odpowiednich regulacji, które chroniłyby prawa klienta i objęły firmy oferujące takie produkty nadzorem KNF – tłumaczy Paweł Majtkowski, Expander i Związek Firm Doradztwa Finansowego.

Już dziś warto zacząć oszczędzać

Eksperci ZFDF przekonują jednak, że regularnie oszczędzając możemy zapewnić sobie dodatkowe zarobki na emeryturze. - Wyliczyliśmy, że wystarczy odkładać ok. 200 zł miesięcznie, żeby przez 13 lat, między 67, a 80 rokiem życia otrzymywać miesięczną wypłatę do emerytury w wysokości 2000 zł. Warunkiem otrzymania takiej „pensji” na emeryturze jest oczywiście regularne oszczędzanie, które zostanie rozpoczęte odpowiednio wcześnie. Obliczając założyliśmy, że musiałoby ono potrwać 30 lat przy stopie zwrotu 6%. Trzeba również pamiętać o zwiększaniu wpłacanych kwot razem ze wzrostem inflacji, aby zachować realną wartość pieniędzy -  mówi Paweł Majtkowski (Expander i ZFDF).

Form i metod oszczędzania jest oczywiście wiele. Jednak cały czas najbardziej popularne są najbezpieczniejsze produkty, które nie zapewniają wysokich zysków. Najczęściej Polacy odkładają pieniądze na niskooprocentowanych lub nieoprocentowanych kontach osobistych. Rzadziej wybierają natomiast lepiej oprocentowane lokaty i konta oszczędnościowe. Coraz mniej chętnie decydujemy się też na inwestycje.

Alternatywne formy oszczędzania - IKE

Bardziej zamożni klienci decydują się na inwestycje w fundusze inwestycyjne lub IKE – Indywidualne Konto Emerytalne to rachunek, na którym możemy oszczędzać dodatkowe środki na emeryturę. W ramach IKE można inwestować środki w różne instrumenty finansowe, od bardzo bezpiecznych, takich jak lokaty bankowe poprzez fundusze inwestycyjne, po najbardziej ryzykowne i wymagające specjalistycznej wiedzy inwestowanie na giełdzie. Maksymalna kwota, jaką można wpłacić na rachunek w IKE w 2012 roku wynosi 10. 578 zł. Co ważne, aby nie płacić podatku trzeba środki w IKE trzymać aż do osiągnięcia wieku 60 lat ( w wyjątkowych przypadkach wystarczy 55 lat). Oznacza to, że 30-letni mężczyzna będzie musiał oszczędzać w IKE aż przez 30 lat żeby nie zapłacić podatku. Natomiast w przypadku 55-letniej kobiety wystarczy oszczędzanie przez 5 lat żeby skorzystać ze zwolnienia podatkowego - tłumaczy Paweł Majtkowski (Expander i ZFDF).

Jak podkreślają eksperci, niezależnie od tego na jaką formę oszczędzania lub inwestowania się zdecydujemy należy pamiętać o bardzo ważnej zasadzie. W przypadku oszczędzania na emeryturę od oprocentowania bardziej liczy się systematyczność odkładania pieniędzy. Regularnie odkładane, nawet małe kwoty z pewnością przyniosą w przyszłości oczekiwany efekt.