Obniżka stóp procentowych ogłoszona 17 kwietnia przez Radę Prezesów EBC o 25 punktów bazowych, która sprowadziła stopę depozytową do poziomu 2,25%, to ruch wpisujący się w szerszy kontekst luzowania polityki monetarnej, mającej na celu wsparcie spowalniającej gospodarki europejskiej. Chociaż decyzja ta została podjęta jednogłośnie i nie wywołała dużych reakcji rynkowych, niesie ona ze sobą szereg implikacji, których nie mogą ignorować polscy przedsiębiorcy i decydenci gospodarczy.

Wypowiedzi prezeski EBC Christine Lagarde, zwłaszcza te dotyczące konieczności „zręcznego” manewrowania polityką w warunkach rosnącej niepewności, podkreślają delikatną równowagę, z jaką musi się mierzyć europejska polityka pieniężna. Główne ryzyko, jakie dziś rysuje się przed strefą euro, to nie tylko słabnący wzrost gospodarczy, ale także pogłębiające się napięcia handlowe z USA oraz niepewność wokół europejskiej polityki fiskalnej. Te otoczenie przekłada się wprost na warunki funkcjonowania polskich firm, szczególnie tych, które są zintegrowane z rynkami zachodnioeuropejskimi i globalnymi łańcuchami dostaw.

Wzrost płynności na rynkach

Obniżki stóp procentowych w strefie euro zazwyczaj prowadzą do osłabienia euro, co może wpłynąć na kurs złotego. W krótkim terminie oznacza to poprawę konkurencyjności polskiego eksportu do krajów strefy euro, jednak dla firm importujących komponenty czy surowce rozliczane w innych walutach, może to oznaczać wzrost kosztów. Jednocześnie, niższe stopy procentowe sprzyjają wzrostowi płynności na rynkach, co może zwiększyć dostępność kapitału również dla polskich firm – choć w praktyce ten efekt może zostać ograniczony przez krajową politykę pieniężną i fiskalną.

W kontekście polityki krajowej warto zauważyć, że Narodowy Bank Polski znajduje się w nieco innej fazie cyklu niż EBC. Presja inflacyjna w Polsce wciąż pozostaje relatywnie wysoka, a przestrzeń do luzowania polityki pieniężnej – ograniczona. Różnice w podejściu do stóp procentowych pomiędzy Warszawą a Frankfurtem mogą skutkować dalszym umacnianiem złotego względem euro, co w dłuższej perspektywie może osłabić opłacalność eksportu. Polscy przedsiębiorcy powinni zatem przygotować się na większą zmienność kursową, która wymaga bardziej zaawansowanego zarządzania ryzykiem walutowym.

Ograniczenie wymiany handlowej

Kolejnym ważnym aspektem są prognozy wzrostu gospodarczego. Analitycy BNP Paribas spodziewają się, że EBC obniży stopy jeszcze dwukrotnie do lipca, po czym utrzyma je na niezmienionym poziomie do końca roku. Choć działania te mają łagodzić skutki spowolnienia, nie są w stanie całkowicie zneutralizować ryzyk związanych z napięciami geopolitycznymi i protekcjonizmem. Ograniczenie wymiany handlowej, w szczególności z USA, które jest ważnym partnerem handlowym dla wielu polskich sektorów (m.in. motoryzacyjnego, IT czy przetwórstwa przemysłowego), może przełożyć się na mniejszy popyt zewnętrzny i ograniczyć wzrost zamówień eksportowych.

Wreszcie, polskie firmy muszą mieć na uwadze również skutki zmian w dostępności finansowania zewnętrznego – zarówno na poziomie unijnym, jak i globalnym. Spowolnienie gospodarcze w Europie może skłonić instytucje unijne do przesunięcia priorytetów w budżetach na kolejne lata, a niepewność fiskalna – ograniczyć tempo inwestycji publicznych. Tym samym wzrasta znaczenie stabilnej i przemyślanej polityki inwestycyjnej na poziomie krajowym, która mogłaby zrównoważyć zmniejszającą się dynamikę inwestycji zagranicznych.

Polski biznes, mimo że działa w otoczeniu wielu niepewności, wciąż ma szansę na wykorzystanie aktualnego momentu do restrukturyzacji i zwiększenia odporności. Kluczem staje się elastyczność – zarówno w modelach operacyjnych, jak i w podejściu do strategii finansowania oraz ekspansji. Globalna polityka monetarna może stworzyć nowe możliwości, ale tylko dla tych, którzy potrafią dostosować się szybciej niż konkurencja.

Paweł Kacprzak

Członek zarządu

BNP Paribas Faktoring